Η ρύπανση του εδάφους αποτελεί ανησυχητική απειλή για τη γεωργική παραγωγικότητα, την ασφάλεια των τροφίμων και την ανθρώπινη υγεία. Ωστόσο, πολύ λίγα είναι γνωστά για την κλίμακα και τη σοβαρότητα αυτής της απειλής, προειδοποιεί νέα έκθεση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO).
Η εκβιομηχάνιση, οι πόλεμοι, οι εξορύξεις και η εντατικοποίηση της γεωργίας έχουν αφήσει όλα μια κληρονομιά ρύπανσης του εδάφους σε όλο τον πλανήτη, ενώ με την ανάπτυξη των πόλεων το έδαφος αντιμετωπίζεται ως νεροχύτης για όλο και μεγαλύτερες ποσότητες αστικών αποβλήτων, αναφέρει η έκθεση με τίτλο «Ρύπανση του εδάφους: μια κρυμμένη πραγματικότητα».
Η ρύπανση του εδάφους επηρεάζει τα τρόφιμα που τρώμε, το νερό που πίνουμε, τον αέρα που αναπνέουμε και την υγεία των οικοσυστημάτων μας και η δυναμική των εδαφών για την αντιμετώπιση της ρύπανσης είναι περιορισμένη.
Εντούτοις, παρόλο που η εντατικοποίηση της γεωργίας, η βιομηχανική παραγωγή και η αστικοποίηση συνεχίζονται με ταχείς ρυθμούς, δεν έχει πραγματοποιηθεί ποτέ συστηματική αξιολόγηση της κατάστασης της ρύπανσης του εδάφους σε παγκόσμιο επίπεδο, σημειώνεται στην έκθεση.
Οι μελέτες που έχουν διεξαχθεί μέχρι στιγμής περιορίστηκαν σε μεγάλο βαθμό στις ανεπτυγμένες οικονομίες, συνεπώς υπάρχουν τεράστιες ελλείψεις πληροφόρησης σχετικά με την πληρότητα και την έκταση του προβλήματος. Αυτό που γνωρίζουμε ελάχιστα είναι ανησυχητικό, προσθέτει η έκθεση.
Για παράδειγμα, στην Αυστραλία εκτιμάται ότι περίπου 80.000 περιοχές υποφέρουν από ρύπανση του εδάφους. Η Κίνα έχει κατηγοριοποιήσει το 16% του συνόλου των εδαφών της και το 19% των γεωργικών εδαφών της ως μολυσμένες ζώνες.
Υπάρχουν περίπου 3 εκατομμύρια δυνητικά ρυπασμένες περιοχές στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο και στα Δυτικά Βαλκάνια. Στις Ηνωμένες Πολιτείες υποφέρουν από ρύπανση 1.300 τοποθεσίες.
Αυτοί οι αριθμοί μάς βοηθούν να κατανοήσουμε την έκταση του προβλήματος της ρύπανσης για τα εδάφη αλλά δεν αντικατοπτρίζουν την πλήρη έκταση της ρύπανσης του εδάφους σε όλο τον κόσμο και τονίζουν την ανεπάρκεια των διαθέσιμων πληροφοριών και τις διαφορές στην καταγραφή ρυπασμένων περιοχών σε όλες τις γεωγραφικές περιοχές.
Η ρύπανση του εδάφους συχνά δεν μπορεί να γίνει αντιληπτή οπτικά ή να εκτιμηθεί άμεσα, γεγονός που την καθιστά κρυφό κίνδυνο με σοβαρές συνέπειες.
Εχει αντίκτυπο στην επισιτιστική ασφάλεια τόσο μέσω της βλάβης του μεταβολισμού των φυτών, μειώνοντας έτσι τις αποδόσεις των καλλιεργειών, ενώ καθιστά τις καλλιέργειες μη ασφαλείς για κατανάλωση.
Οι ρύποι, επίσης, βλάπτουν άμεσα τους οργανισμούς που ζουν στο έδαφος.
Και, φυσικά, τα εδάφη που έχουν μολυνθεί από επικίνδυνα στοιχεία (π.χ. αρσενικό, μόλυβδο και κάδμιο), οργανικά χημικά όπως τα PCB (πολυχλωριωμένα διφαινύλια) και πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες (PAH) ή τα φαρμακευτικά προϊόντα όπως τα αντιβιοτικά, ή οι ενδοκρινικοί διαταράκτες, θέτουν σοβαρούς κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία.
Τι προκαλεί τη ρύπανση
Μέχρι στιγμής, η περισσότερη ρύπανση του εδάφους οφείλεται σε ανθρώπινες δραστηριότητες. Βιομηχανικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης της εξόρυξης, της τήξης και της μεταποίησης, οικιακά, ζωικά και αστικά απόβλητα, φυτοφάρμακα, ζιζανιοκτόνα, λιπάσματα, προϊόντα πετρελαίου που απελευθερώνονται ή υποβαθμίζονται στο περιβάλλον, τα καυσαέρια που παράγονται από τις μεταφορές – όλα συμβάλλουν στο πρόβλημα.
Η έκθεση του FAO αποτελεί μια σύνθεση των υφιστάμενων επιστημονικών ερευνών για τη ρύπανση του εδάφους και η γλώσσα των αριθμών είναι παραπάνω από αποκαλυπτική.
Η παραγωγή χημικών προϊόντων αναπτύχθηκε ταχέως τις τελευταίες δεκαετίες και αναμένεται να αυξάνεται ετησίως κατά 3,4% μέχρι το 2030. Το 2015, η ευρωπαϊκή χημική βιομηχανία παρήγαγε 319 εκατομμύρια τόνους χημικών ουσιών.
Από αυτούς, 117 εκατομμύρια τόνοι θεωρήθηκαν επικίνδυνοι για το περιβάλλον. Η παγκόσμια παραγωγή αστικών στερεών αποβλήτων ήταν περίπου 1,3 δισεκατομμύρια τόνοι ετησίως το 2012 και αναμένεται να αυξηθεί σε 2,2 δισεκατομμύρια τόνους ετησίως έως το 2025.
Σε πολλές περιοχές του κόσμου, τα επίπεδα έμμονων οργανικών ρύπων (διοξίνες και οι παρόμοιες με τις διοξίνες ενώσεις) στο ανθρώπινο γάλα είναι σημαντικά υψηλότερα από αυτά που θεωρούνται ασφαλή, με υψηλότερη συχνότητα στην Ινδία και σε ορισμένες ευρωπαϊκές και αφρικανικές χώρες.
Ορισμένες χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος αύξησαν σημαντικά τη χρήση φυτοφαρμάκων κατά την τελευταία δεκαετία.
Το Μπανγκλαντές, για παράδειγμα, την τετραπλασίασε, η Ρουάντα και η Αιθιοπία την εξαπλασίασαν και το Σουδάν τη δεκαπλασίασε.
Η παγκόσμια παραγωγή κοπριάς αυξήθηκε κατά 66% μεταξύ 1961 και 2016, από 73 σε 124 μεγατόνους. Ο όγκος της κοπριάς που διατίθεται στα εδάφη αυξήθηκε από 18 σε 28 μεγατόνους και η ποσότητα κοπριάς που απομένει στους βοσκοτόπους αυξήθηκε από 48 σε 86 μεγατόνους. Η κοπριά μπορεί να περιέχει μεγάλες ποσότητες βαρέων μετάλλων, παθογόνων οργανισμών και αντιβιοτικών.
Τα εδάφη κοντά στους δρόμους έχουν υψηλά επίπεδα βαρέων μετάλλων, υδρογονανθράκων και άλλων ρύπων, θέτοντας σε κίνδυνο την παραγωγή τροφίμων ή τη βόσκηση σε παρακείμενες των οδικών αρτηριών περιοχές.
Σχεδόν όλο το έδαφος στο βόρειο ημισφαίριο περιέχει ραδιονουκλεΐδια σε υψηλότερες συγκεντρώσεις από το επίπεδο υποβάθρου, ακόμη και σε απομακρυσμένες περιοχές, ως αποτέλεσμα των επιπτώσεων από τις δοκιμές πυρηνικών όπλων στην ατμόσφαιρα και συμβάντων όπως το ατύχημα του Τσερνομπίλ.
Συντάκτης:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου