Δευτέρα 25 Οκτωβρίου 2010

Κάρλα: η ολική επαναφορά μιας λίμνης



Του Απόστολου Ζώη, Αθηναικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Σημαντικότατες είναι οι αλλαγές που υπέστη τόσο η λίμνη Κάρλα όσο και οι πολύπαθοι κάτοικοι της περιοχής της. Ο κάρλιος πολιτισμός, που ήκμασε στα νερά της, χάθηκε το 1962 και οι πρώην ψαράδες προσπαθούν σαράντα χρόνια τώρα να επιβιώσουν ως αγρότες και κτηνοτρόφοι. Το 2000, άρχισαν τα έργα επαναπλημμυρισμού της λίμνης, στα όρια του Ν. Μαγνησίας.

Ενδιαφέρον προκαλούν τα στοιχεία, που αναφέρονται από το σχηματισμό της έως την αποξήρανσή της, του Kέντρου για τη μελέτη και προστασία του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς στη Λίμνη Βοιβηίδα - Κάρλα (ΚΕΜΕΒΟ) -Μουσείο Λιμναίου Πολιτισμού Κάρλας. Για αιώνες αναπτύχθηκε στα νερά της ένας λιμναίος πολιτισμός, ιδιόμορφος. Οι άνδρες των παρακάρλιων χωριών για 9 μήνες έμεναν σε καλύβες από λούρα και ραγάζια μέσα στη λίμνη. Ψάρευαν με δίχτυα ή κατίκια και πουλούσαν την ψαριά τους στους εμπόρους, ενώ πλήρωναν 25% επί των αλιευμάτων φόρο στο Δημόσιο, αποτελώντας έτσι ένα σημαντικό έσοδο για το κράτος.

Από το Πάσχα έως το Δεκαπενταύγουστο, το διάστημα της λεγόμενης απεργίας, έμειναν στα χωριά τους δίνοντας στη φύση τον απαιτούμενο χρόνο για ν' αναπτυχθεί ο γόνος και στους εαυτούς τους το περιθώριο να συντηρήσουν τα καράβια τους, τις λεγόμενες πλατσίδες, αλλά και να χαρούν τις οικογένειές τους. Τότε, ζωντάνευαν και τα χωριά της λίμνης, που τον υπόλοιπο χρόνο ήταν γυναικοκρατούμενα. Ο βάλτος ήταν σύντροφος στη δουλειά, αλλά και στη διασκέδαση, καθώς στα πανηγύρια και τις γιορτές, όπως της Ανθισμένης Αμυγδαλιάς, όλοι έκαναν μια βαρκάδα στη λίμνη.

Η Κάρλα του «χθες» υπήρξε σημαντικότατος υδροβιότοπος, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για τα Βαλκάνια. Η ορνιθοπανίδα και η ιχθυοπανίδα της ήταν πολύ πλούσιες. Πάπιες, πελαργοί, τσικνιάδες, κορμοράνοι, πελεκάνοι, φοινικόπτερα, γριβάδια, πλατίτσες, μπίζια, κυπρίνοι, γωβιοί και χέλια ήταν ο «θησαυρός» της Βοιβηίδας που έθρεψε τον παρακάρλιο, και όχι μόνο, πληθυσμό.

Το 1962-2000, η Κάρλα είναι πεδιάδα. Με κρατική απόφαση, η λίμνη αποξηραίνεται. Με την αποστράγγιση των νερών της, το οικοσύστημα και το μικροκλίμα της περιοχής άλλαξαν. Τα ψάρια και τα πουλιά της χάθηκαν, η υπόγεια υδροφορία πέφτει. Ο βάλτος γίνεται κάμπος και οι ψαράδες αγρότες και κτηνοτρόφοι.

Στο ίδιο χρονικό διάστημα, έχουμε το αίτημα των κατοίκων των παρακάρλιων περιοχών για αγροτική αποκατάσταση στις εκτάσεις που αποκαλύφθηκαν.
Έτσι, φτάνουμε στον επαναπλημμυρισμό της Κάρλας. Αυτή η περίοδος αρχίζει από το 2000 και συνεχίζει στο μέλλον, αφορώντας μόνο το Ν. Μαγνησίας. Έπειτα από κρατική παρέμβαση, επέρχεται και πάλι, για δεύτερη φορά, η ανατροπή της ζωής των Κάρλιων ανθρώπων.

Από το χώρο της πρώην λίμνης αποβάλλονται αγρότες και κτηνοτρόφοι. Οι κοινωνικοί πλέον αγώνες των ανθρώπων της Κάρλας, κατά την περίοδο αυτή, συνεχίζονται, ακολουθώντας τη δικαστική οδό, με κύριο αίτημα την κοινωνική αποκατάσταση. Τα έργα για τον επαναπλημμυρισμό μέρους της πρώην λίμνης βρίσκονται τα τελευταία χρόνια σε εξέλιξη.

Από το Φεβρουάριο του 2009, άρχισε να γεμίζει η λίμνη και πάλι με νερό, αλλά και με ψάρια, καθώς ο γόνος των ψαριών ζει έως και 100 χρόνια. Πουλιά έχουν έρθει στην περιοχή και φαίνεται έτσι η δύναμη της φύσης για αποκατάστασή της.
Απομένει, σύμφωνα με όσα δηλώνει ο πρόεδρος του Μουσείου Λιμναίου Πολιτισμού Κάρλας, Σωτήρης Γκανάτσιος, να γίνουν έγκαιρες και οργανωμένες ενέργειες για την ολοκλήρωση του έργου, οι οποίες όμως θα λύνουν και δεν θα αντιμετωπίζουν αποσπασματικά τα προβλήματα, που οπωσδήποτε αναφύονται με τη δημιουργία της λίμνης (έλλειψη βοσκοτόπων, ποιότητα νερού, αποκατάσταση ακτημόνων…).

Στόχος και ελπίδα είναι η αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος, στο πλαίσιο των αρχών της αειφορίας. Έτσι, με τις διαμορφωθείσες συνθήκες, τα χρόνια μετά την αποξήρανση προβάλλει το συλλογικό αίτημα για τη δημιουργία της Νεο-Βοιβηίδας, σημειώνει ο κ. Γκανάτσιος.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Η κυβέρνηση καταδικάζει τη χώρα σε τεχνολογική και περιβαλλοντική καθυστέρηση στη διαχείριση απορριμμάτων

  Ο νέος Εθνικός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων και η στρατηγική της χώρας όσον αφορά στην πρόληψη, στη διαλογή στην πηγή και στην ανακύκλ...